Branche veiligheidsnormen
Belangrijke invloedrijke instituten binnen elke sector creëren normen om de veiligheid in de bedrijfstak waarin zij actief zijn te verbeteren. De International Electrotechnical Commission (IEC) is het primaire instituut dat dit doet voor alle elektrische, elektronische en gerelateerde technologieën, ook wel bekend als “elektrotechniek”. Het American Petroleum Institute (API) is het instituut dat dit doet voor de olie- en aardgasindustrie. Een belangrijke term is Procesveiligheidstijd(PVT), kortweg de tijd die beschikbaar is tussen een moment dat een storing optreedt en de werkelijke gevaarlijke gebeurtenis die door dezelfde storing wordt veroorzaakt. Beide instituten hebben normen uitgegeven met betrekking tot Safety Instrumented Systems (SIF) en de bepaling van PVT die we in dit artikel uitleggen en die belangrijk zijn voor alle betrokkenen.
IEC 61508; Tijd tussen een storing, die een potentieel gevaarlijke begeurtenis tot gevolg kan hebben.
IEC 61508: 2010 omschrijft PVT als “de tijdsduur tussen een storing, die het potentieel heeft om aanleiding te geven tot een gevaarlijke gebeurtenis, die zich voordoet in de AOC [apparatuur onder controle] of het AOC-regelsysteem en de tijd waarin een bestrijdende actie moet worden voltooid in de AOC om te voorkomen dat zich een gevaarlijke gebeurtenis voordoet”.
IEC 61511; PST: Tijd tussen falen en het optreden van de gevaarlijke gebeurtenis
IEC 61511: 2003 Deel 2: definieert PVT als “de tijdsduur tussen een fout die optreedt in het proces of het basisprocesbesturingssysteem (met de mogelijkheid om een gevaarlijke gebeurtenis te veroorzaken) en het optreden van de gevaarlijke gebeurtenis als de veiligheidsinstrument functie niet is uitgevoerd.
API 556; De interval tussen de oorspronkelijke gebeurtenis en de onaanvaarbare afwijking van het proces en de gevaarlijke gebeurtenis.
API 556 tweede editie, 2011: “de interval tussen de initiërende gebeurtenis die leidt tot een onaanvaardbare procesafwijking en de gevaarlijke gebeurtenis”.
CCPS; De periode tussen een fout die optreedt in het proces of het besturingssysteem en het optreden van de gevaarlijke gebeurtenis
Volgens de CCPS-richtlijnen voor Veilige en Betrouwbare Beschermde Beschermingssystemen is PVT: “de tijdsduur tussen een storing die optreedt in het proces, of van het besturingssysteem en het optreden van de gevaarlijke gebeurtenis.”
Grafische interpretatie
Bekijk hier de grafisch weergegeven illustratie van de PVT:
Procesveiligheidstijd is een schatting
PVT is niet gespecificeerd, maar eerder geschat, berekend of gemeten (Potentieel). PVT is systeemafhankelijk en heeft daarom betrekking op het gedrag van de proces- en procesapparatuur of het procesbesturingssysteem binnen de context van een specifiek ongevaarlijk risicoscenario.
Procesveiligheidstijd is unique
PVT is noodzakelijkerwijs uniek voor elk systeem opzich alsmede de oorzaak/gevolg in aanloop naar de gevaarlijke gebeurtenis, zelfs wanneer meerdere initiërende gebeurtenissen uiteindelijk tot hetzelfde gevolg kunnen leiden. Dit komt omdat elke initiërende gebeurtenis de potentie heeft om de procesdynamiek op verschillende manieren te beïnvloeden. Met andere woorden, PVT van verwante maar afzonderlijke scenario’s hoeft niet noodzakelijk equivalent te zijn.
Procesveiligheidstijd is de eerste stap
Bepaling van de PVT is de eerste stap in het identificeren van de tijd die potentieel beschikbaar is voor alle beschermingslagen om te reageren en zal van pas komen bij het specificeren van de vereiste reactietijd van elke laag. Berekening/bepaling van PVT kan worden uitgevoerd tijdens Veiligheids Integriteits Niveau (VIN) beoordelings vergadering, of achteraf door een ervaren proces- of procesveiligheidsingenieur. Voor sommige systemen kan een ervaren operator of verkoper uitermate nuttig zijn.
SIF-responstijd: tijd die nodig is om het proces in een veilige staat te brengen
De SIF-responstijd is de tijd die een SIF nodig heeft om het proces in een veilige toestand te brengen. Dit is het totaal aan tijd die sensoren nodig hebben om een parameter te constateren, deze verandering via een logische oplossing in te schatten, een signaal terug te sturen naar het laatste element en de tijd die dat element nodig heeft om te reageren. Deze tijd kan worden berekend wanneer leveranciersgegevens beschikbaar zijn. Gewoonlijk wordt de SIF-responstijdberekening uitgevoerd door de instrumentafdeling en na de keuze van de leverancier die de documenten beschikbaar heeft gemaakt en welke ontvangen zijn.
Berekenen van procesveiligheidstijd en SIF reactie tijd
Het berekenen van de PVT en de SIF reactie tijd kan soms lastig zijn en een tijdrovende bezigheid, welke soms een dynamische simulatie nodig hebben met behulp van HYSYS. Deze taak kan ook qualitatief of kwantitatief uitgevoerd worden.
Normaalgesproken, is een veiligheidsgeinstrumenteerde functie (SIF) ontworpen, wat niet toe staat dat het proces buiten zijn veilige ontwerplimieten te laten treden. Dit betekent dat PVT ook niet buiten het veildigheids ontwerp kan treden, en ook geen vest instelpunt buiten het veilige ontwerp heeft.
Neem contact op
Voor meer informatie, hulp bij uw berekeningen of een op maat gemaakte training voor u of uw organisatie, neem dan contact met ons op!
